Zwakke werkwoorden vervoegen - Rijtjes (stamregel 2)

Als je de verleden tijd (vt) gebruikt dan zeg je dat er iets al is gebeurd. De zwakke werkwoorden veranderen niet van klank in de verleden tijd (vt).

Voordat je de zwakke werkwoorden in de verleden tijd gaat vervoegen is het belangrijk dat je de regels van ‘t kofschip of ‘t fokschaap goed kent.

Let op: De letters o en i van ‘t kofschip en de letters o en aa van 't fokschaap tellen niet mee.

In deze uitleg maken we alleen gebruik van ‘t kofschip.

Hoe ga je te werk? Hieronder lees je de stappen bij het juist spellen van de werkwoorden in de verleden tijd.
 

De werkwoordstam vind je door van het hele werkwoord en af te halen. Wat je overhoudt, is de werkwoordstam of ook wel de stam.

Sommige hele werkwoorden hebben een lange klinker. Om die klinker lang te houden, moet je een extra klinker toevoegen.

Stamregel 2

	Hele werkwoord		De ruwe stam	De stam
	maken	-en	(ik) mak	(ik) maak
	gapen	-en	(ik) gap	(ik) gaap
	praten	-en	(ik) prat	(ik) praat
	spelen	-en	(ik) spel	(ik) speel
	leren	-en	(ik) ler	(ik) leer
	raden	-en	(ik) rad	(ik) raad

Hele werkwoord: maken -en
→ De ruwe stam: (ik) mak
→ De stam: (ik) maak

Hele werkwoord: lere -en
→ De ruwe stam: (ik) ler
→ De stam: (ik) leer
 

Je ziet dat de ruwe stam een korte klinker heeft. We noemen dit 'ruw', omdat deze nog verder moet worden bewerkt. In dit geval willen we de klinker lang houden. We moeten dan nog een extra klinker toevoegen.

Je hebt nu van het hele werkwoord de stam gemaakt. Wat is de laatste letter van de stam?

Laatste letter van de stam

	Stam	Laatste letter
	(ik) maak	k
	(ik) gaap	s
	(ik) praat	t
	(ik) speel	i
	(ik) leer	r
	(ik) raad	d

Stam: (ik) maak → laatste letter: k
Stam: (ik) speell → laatste letter: l

Je gaat kijken of de laatste letter van de stam in ‘t kofschip zit.

Let op praat en raad!
We schrijven deze woorden met een dubbele t en een dubbele d in de verleden tijd: praatte / praatten en raadde / raadden.

Je hoort de dubbele t of d niet, maar we schrijven deze wel dubbel in de verleden tijd. Dat komt doordat de stam van praten op een t eindigt: praat. En doordat de stam van raden op een d eindigt : raad.

Wij praten en wij praatten en wij raden en wij raadden klinken hetzelfde, maar wij praten en wij raden staan in de tegenwoordige tijd en wij praatten en wij raadden staan in de verleden tijd).

Dit geldt dus ook voor de werkwoorden: stoten, haten, zweten, smeden, baden, ontleden,
verbreden enzovoort...

​Nu we weten hoe 't kofschip werkt, kunnen we de zwakke werkwoorden gaan vervoegen. Kijk maar eens naar de werkwoorden maken, spelen, praten en raden.

 

Werkwoord 'maken' vervoegen

1.         2.     3.

Wat is de stam (ik- vorm)?  maak Vind je de letter k terug in ‘t kofschip? Ja. Het woord eindigt dus op een t: maakt   Let er op of je het werkwoord in het enkelvoud of meervoud moet zetten! ik maakte en wij maakten

maken, vt ik maakte   jij, je, u maakte   hij, zij, het maakte     maakte jij? wij, we maakten   jullie maakten   zij, ze maakten

Werkwoord 'spelen' vervoegen

1.         2.     3.

Wat is de stam (ik- vorm)?  speel Vind je de letter l terug in ‘t kofschip? Nee. Het woord eindigt dus op een d: speeld   Let er op of je het werkwoord in het enkelvoud of meervoud moet zetten! ik speelde en wij speelden

spelen, vt ik speelde   jij, je, u speelde   hij, zij, het speelde     speelde jij? wij, we speelden   jullie speelden   zij, ze speelden

Werkwoord 'praten' vervoegen

1.         2.     3.

Wat is de stam (ik- vorm)?  praat Vind je de letter t terug in ‘t kofschip? Ja. Het woord eindigt dus op een t: praatt   Let er op of je het werkwoord in het enkelvoud of meervoud moet zetten! ik praatte en wij praatten

praten, vt ik praatte   jij, je, u praatte   hij, zij, het praatte     praatte jij? wij, we praatten   jullie praatten   zij, ze praatten

De stam van het werkwoord praten eindigt op een t: praat
Daarom schrijven we dit werkwoord in de verleden tijd met een dubbele t.

Werkwoord 'raden' vervoegen

1.         2.     3.

Wat is de stam (ik- vorm)?  raad Vind je de letter d terug in ‘t kofschip? Nee. Het woord eindigt dus op een d: raadd   Let er op of je het werkwoord in het enkelvoud of meervoud moet zetten! ik raadde en wij raadden

raden, vt ik raadde   jij, je, u raadde   hij, zij, het raadde     raadde jij? wij, we raadden   jullie raadden   zij, ze raadden

De stam van het werkwoord raden eindigt op een d: raad 
Daarom schrijven we dit werkwoord in de verleden tijd met een dubbele d.